Chi tiết - Huyện Vĩnh Linh

Là một trong 3 xã miền núi của huyện Vĩnh Linh, xã Vĩnh Ô không có nhiều điều kiện thuận lợi để phát triển kinh tế - xã hội, đời sống người dân còn rất nhiều khó khăn. Tuy nhiên, với sự đồng tâm góp sức của cả hệ thống chính trị và Nhân dân, sau hơn 11 năm thực hiện xây dựng nông thôn mới (NTM), đến năm 2022 xã Vĩnh Ô đã hoàn thành 13/19 tiêu chí. Địa phương này đang tập trung huy động mọi nguồn lực để hoàn thành các tiêu chí còn lại, phấn đấu về đích NTM vào cuối năm 2024.

Những năm đầu bắt tay xây dựng NTM, Vĩnh Ô gặp không ít khó khăn, thách thức. Là xã thuần nông với gần 97% dân số là người đồng bào dân tộc Vân Kiều. Phát triển kinh tế chủ yếu từ hoạt động nông nghiệp nhưng lại manh mún và không có điểm nhấn. Bởi vậy, khi khảo sát đánh giá thực trạng và đối chiếu với Bộ tiêu chí quốc gia về xây dựng NTM thì Vĩnh Ô hầu như chưa đạt tiêu chí nào. Ngoài ra, chính tư tưởng trông chờ ỷ lại ở một bộ phận người dân và cán bộ, nên việc huy động sức dân cũng trở thành một thách thức lớn.

Xuất phát điểm thấp nên Vĩnh Ô rất thận trọng trong việc lựa chọn các tiêu chí để thực hiện. Từ phương châm “dễ làm trước, khó làm sau”, xã tập trung kiện toàn, nâng cao năng lực hoạt động của bộ máy lãnh đạo, quản lý thực hiện chương trình từ xã đến thôn, tạo mọi điều kiện thuận lợi để cán bộ, công chức học tập nâng cao trình độ, bồi dưỡng kiến thức về xây dựng NTM, sau đó tổ chức tuyên truyền đến người dân; nhiều cán bộ, đảng viên cơ sở còn phát huy tốt tính tiền phong gương mẫu đi đầu trong triển khai thực hiện.

Với quyết tâm chính trị cao, xã đã ban hành lộ trình xây dựng NTM cụ thể, khả thi, lại được các cấp, các ngành quan tâm, hỗ trợ chỉ đạo sát sao, người dân đồng thuận nên đã đem lại kết quả tích cực. Riêng trong năm 2022, Vĩnh Ô đã huy động và dành nguồn lực trên 24 tỷ đồng để thực hiện các tiêu chí. Đáng chú ý, Ban công tác mặt trận ở các thôn và xã đã vận động tốt nhân dân hiến trên 5000m2 đất, 7000 cây lâu năm để xây dựng cơ sở hạ tầng. Đến tháng 11/2022, Vĩnh Ô đã đạt 13/19 tiêu chí. Trong đó có những tiêu chí khó như về giao thông, thủy lợi, cơ sở hạ tầng thương mại nông thôn.  

Hiện nay, 100% thôn ở xã Vĩnh Ô đã được công nhận thôn đạt danh hiệu văn hóa. Xã duy trì đạt chuẩn phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi, phổ cập đúng độ tuổi tiểu học ở mức độ 3, phổ cập xóa mù chữ đạt mức độ 2. Duy trì công nhận xã tiếp cận pháp luật; bảo đảm và tăng cường khả năng tiếp cận pháp luật cho người dân. Song song với đó, trong phát triển kinh tế, người dân đã phát huy tốt nguồn giống cây trồng vật nuôi được hỗ trợ, sử dụng tối đa diện tích đất sản xuất. Mặc dù hiệu quả mang lại chưa cao so với vùng đồng bằng, nhưng bước đầu bà con đã sử dụng hiệu quả sức lao động, khai thác tốt tiềm năng hiện có để đảm bảo nguồn lương thực cho gia đình. Thu nhập bình quân đầu người ở Vĩnh Ô đạt 29 triệu đồng/năm.

Tuy vậy, quá trình thực hiện chương trình xây dựng NTM, xã Vĩnh Ô vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Chủ tịch UBND xã Vĩnh Ô, Trần Văn Tặng cho biết: “Khó khăn lớn nhất trong thực hiện các tiêu chí xây dựng NTM ở Vĩnh Ô đó chính là một bộ phận người dân địa phương nhận thức về xây dựng NTM chưa đầy đủ, toàn diện, còn tư tưởng trông chờ, ỷ lại vào sự đầu tư của nhà nước. Bên cạnh đó, một số tiêu chí như về nhà ở, tỷ lệ hộ nghèo rất khó thực hiện vì tiềm lực hạn chế. Hiện nay, xã còn 71 nhà ở còn tạm bợ, dột nát; tỷ lệ hộ nghèo còn cao ở mức trên 25%; cơ sở vật chất các trường học trên địa bàn chưa đảm bảo cho việc dạy và học; thu nhập bình quân đầu người vẫn còn ở mức quá thấp. Và đặc biệt tiêu chí cơ cấu tổ chức sản xuất và phát triển kinh tế nông thôn rất khó thực hiện vì hiện nay, sản xuất vẫn còn rất nhỏ lẻ, manh mún, người dân vẫn còn quen với tập quán canh tác lạc hậu; chưa được tiếp cận nhiều với tiến bộ khoa học kỹ thuật để áp dụng phát triển kinh tế”.

Theo kế hoạch của huyện Vĩnh Linh, đến năm 2024, sẽ có 100% số xã trên địa bàn đạt chuẩn NTM. Được xác định là xã vùng khó của địa phương, nên huyện Vĩnh Linh sẽ tập trung chỉ đạo xây dựng NTM tại Vĩnh Ô trong thời gian tới. Thực hiện huy động lồng ghép các nguồn lực nhằm giải quyết khó khăn về vốn; sử dụng hiệu quả đất đai; các nguồn vốn từ chương trình xây dựng NTM, chương trình giảm nghèo bền vững; vốn ngân sách huyện, xã; vốn từ các chương trình lồng ghép khác; vốn tín dụng; vốn từ doanh nghiệp. Cùng với sự hỗ trợ từ chính quyền cấp trên, cũng như sự tham gia giúp đỡ từ các tổ chức, đơn vị, xã Vĩnh Ô cũng đã đề ra những giải pháp cụ thể để tạo điều kiện cho người dân vươn lên phát triển kinh tế, xây dựng cuộc sống mới.

Chủ tịch UBND xã Vĩnh Ô Trần Văn Tặng thông tin: “Trong thời gian tới, xã tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền nhằm cao nhận thức, tính tự giác chủ động vươn lên thoát nghèo, làm giàu, phát huy tinh thần tự lực, tự cường của người dân. Đồng thời tập trung xây dựng các sản phẩm thế mạnh của địa phương như sản phẩm dê núi và tổ chức thành lập hợp tác xã để bà con có cơ hội hợp tác, tạo ra những sản phẩm mang tính hàng hóa, bán ra thị trường, nâng cao thu nhập. Trong năm 2023, xã Vĩnh Ô đặt mục tiêu sẽ đạt 3 tiêu chí đó là: tiêu chí 5 - Trường học, tiêu chí 13 - Tổ chức sản xuất và phát triển kinh tế nông thôn, tiêu chí 17 - Môi trường và an toàn thực phẩm. Đến năm 2024 sẽ đạt 3 tiêu chí còn lại là: tiêu chí số 9 - Nhà ở dân cư, tiêu chí 10 - Thu nhập, tiêu chí 11 - Nghèo đa chiều; Cơ bản hoàn thành việc xây dựng NTM ở địa phương”.

Với tinh thần nỗ lực vượt khó, cùng sự quyết tâm chung sức, đồng lòng của cấp ủy đảng, chính quyền và người dân, kỳ vọng chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM thực sự đem lại diện mạo mới cho Vĩnh Ô trong thời gian không xa.

Mỹ Hằng