Chi tiết - Huyện Vĩnh Linh

Từ năm 2011, huyện Vĩnh Linh bắt tay vào thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM). Suốt 13 năm qua, bằng tinh thần “quyết liệt, sáng tạo, bài bản”, công cuộc xây dựng những miền quê đáng sống ở địa phương đã thu về thành tựu đáng kể. Đời sống vật chất, tinh thần người dân ngày càng được nâng cao, diện mạo nông thôn khởi sắc, hạ tầng KT-XH được cải thiện, an ninh được giữ vững, tình làng - nghĩa xóm gắn bó keo sơn. Huyện Vĩnh Linh cũng đã xác định, năm 2024 sẽ về đích huyện NTM. Địa phương đang bứt phá, vươn lên, quyết tâm hiện thực hóa khát vọng, để Vĩnh Linh sẽ luôn là điểm sáng về phát triển KT-XH ở khu vực phía Bắc tỉnh Quảng Trị.

Cụ thể hóa chủ trương

Vĩnh Linh vốn là huyện thuần nông có 15 xã, 3 thị trấn. Trong đó có 3 xã ở miền núi với điều kiện tự nhiên, xã hội vô cùng khó khăn. Cách đây hơn 10 năm, mặc dầu đã được cấp ủy, chính quyền hết sức quan tâm song nền kinh tế - xã hội ở vùng nông thôn huyện Vĩnh Linh vẫn còn kém bền vững, sức cạnh tranh thấp, chuyển giao khoa học - công nghệ và đào tạo nguồn nhân lực còn hạn chế. Bên cạnh đó kết cấu hạ tầng như giao thông, thủy lợi, trường học, trạm y tế, nước sạch, vệ sinh môi trường chưa đồng bộ và nhiều bất cập. Đời sống vật chất, tinh thần của người nông dân còn thấp; tỷ lệ hộ nghèo chiếm khoảng 15%, chênh lệch giàu nghèo giữa nông thôn và thành thị còn lớn.

Khi bắt tay vào xây dựng NTM, việc đầu tiên mà địa phương thực hiện chính là nhanh chóng thành lập bộ máy chỉ đạo, quản lý thực hiện chương trình từ huyện đến cơ sở. Với vai trò là hạt nhân lãnh đạo toàn diện, dưới sự chỉ đạo của UBND huyện, Ban chỉ đạo xây dựng NTM các cấp đã chủ động xây dựng kế hoạch theo từng năm, từng giai đoạn; tiến hành đánh giá hiện trạng, nhu cầu đạt chuẩn NTM và đăng kí triển khai thực hiện, đảm bảo đúng lộ trình. Để xây dựng NTM thành công, huyện xác định nhiều nhóm nhiệm vụ trọng tâm theo từng giai đoạn. Trong đó lấy phát triển kinh tế làm khâu đột phá từ đó làm nền tảng cho việc thực hiện các tiêu chí khác.

Vào giai đoạn 2011- 2015, huyện xác định, các địa phương trên địa bàn huyện cần ưu tiên phát triển ngành, nghề, cây trồng, vật nuôi có thế mạnh nhất của địa phương, đồng thời chú trọng dồn điển đổi thửa, xóa bỏ tập quán canh tác manh mún, phát triển kinh doanh thương mại, đào tạo nghề cho người dân. Bước sang giai đoạn 2016 - 2020, trên cơ sở kết quả đạt được, huyện xác định, tiếp tục triển khai đồng bộ, chặt chẽ theo định hướng tái cơ cấu và chuyển đổi mạnh mẽ giống cây trồng, vật nuôi. Khuyến khích sử dụng giống mới, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Khuyến khích xây dựng cánh đồng mẫu lớn, chú trọng phòng chống dịch bệnh, giảm thiểu tối đa thiệt hại trong sản xuất nông nghiệp. Giai đoạn 2021 - 2025, huyện chỉ rõ, tập trung chỉ đạo đẩy mạnh phát triển sản xuất theo hướng nông nghiệp sạch, hữu cơ, ứng dụng công nghệ cao và liên doanh liên kết; đẩy mạnh việc phát triển các sản phẩm chủ lực của địa phương để tạo bước đột phá trong nông nghiệp, gắn nông nghiệp với dịch vụ-thương mại nhằm nâng cao thu nhập cho người dân, giảm nghèo bền vững.

Cùng với nhiệm vụ phát triển kinh tế, ở vào tất cả các giai đoạn, huyện Vĩnh Linh xác định cần nâng cao chất lượng y tế, giáo dục và các thiết chế văn hóa, thể thao; bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống; giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn nông thôn.

Từ những mục tiêu cụ thể, kêu gọi các cấp uỷ Đảng, Chính quyền, Mặt trận, các đoàn thể Nhân dân, cơ quan, ban, ngành trong toàn huyện vào cuộc một cách tích cực. Chú trọng công tác tuyên truyền, quán triệt sâu sắc mục đích, yêu cầu, ý nghĩa, tầm quan trọng của xây dựng NTM đến các tầng lớp Nhân dân. Đặc biệt đẩy mạnh thực hiện Quy chế dân chủ tại cơ sở, tạo sự đồng thuận cao, huy động toàn dân tham gia với phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân hưởng thụ”.

Những quả ngọt và khát vọng mới

Bằng sự năng động của chính quyền gắn với sự chung tay góp sức của các doanh nghiệp, người dân đã tạo nên phong trào thi đua xây dựng NTM rộng khắp trên toàn huyện. Trong đó phải kể đến phong trào hiến đất làm đường, ủng hộ tiền để chính quyền đầu tư xây dựng nhà văn hóa, trường học… Chỉ tính riêng giai đoạn 2016 - 2020, huyện Vĩnh Linh đã huy động được gần 600 tỉ đồng xây dựng NTM. Trong đó vốn người dân đóng góp trên 182 tỉ đồng và hàng chục ngàn ngày công lao động. Giai đoạn 2021- 2025, dự kiến toàn nguồn vốn khoảng 639,5 tỷ đồng; trong đó vốn huy động từ dân đạt trên 72 tỷ đồng.

Phó Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Linh, Nguyễn Anh Tuấn cho biết: “Với nền tảng là người dân, nòng cốt cũng là người dân, công cuộc xây dựng NTM của Vĩnh Linh đã vượt qua nhiều thách thức và đang đi đúng hướng. Thành công của phong trào xây dựng NTM ở Vĩnh Linh không chỉ biểu hiện ở việc đề ra các chủ trương, đường lối phát triển đúng đắn mà còn ở sức lan tỏa của các chủ trương, đường lối ấy đến toàn bộ người dân vùng nông thôn, biến mỗi người dân trở thành một chiến sĩ trên mặt trận xây dựng NTM với tinh thần quyết không lùi bước trước khó khăn”.

Cũng chính từ lẽ đó mà đến nay, Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM ở Vĩnh Linh đã đi đúng hướng và đảm bảo lộ trình đề ra; đã có 6/15 bản đạt chuẩn NTM, 59 thôn đạt chuẩn NTM kiểm mẫu; 13 xã đạt chuẩn NTM, 4 xã đạt chuẩn NTM nâng cao, huyện đạt 9/9 tiêu chí huyện NTM. Giờ đây, từ đồng bằng đến núi cao, nơi đâu cũng dễ dàng bắt gặp những mái ngói khang trang; những con đường liên thôn, liên xã bằng phẳng, sạch đẹp. Hiện nay, huyện Vĩnh Linh có 215,6 km/217,3 km đường huyện được nhựa hóa, bê tông, xi măng hóa, đạt tỷ lệ 99,2%. Ngoài ra, hệ thống kết cấu hạ tầng phục vụ sản xuất nông nghiệp và đời sống dân sinh từng bước được hoàn thiện, đồng bộ. Cơ sở trường lớp học, trạm y tế, thuỷ lợi, điện, mạng lưới thông tin truyền thông được xây dựng đồng bộ từng bước làm thay đổi bộ mặt nông thôn, tạo cơ sở để nâng cao chất lượng cuộc sống của Nhân dân, góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển. Thu nhập bình quân đầu người đạt 59,4 triệu đồng/năm, tăng 4,1 triệu đồng so với năm 2022; giảm tỉ lệ hộ nghèo còn 1,99%.

Văn hoá - xã hội tiếp tục được quan tâm, chất lượng giáo dục đào tạo ngày một nâng lên, tỷ lệ lao động nông thôn được đào tạo nghề tăng hằng năm. Hệ thống chính trị được củng cố, trình độ cán bộ ngày càng được nâng lên, các cấp uỷ Đảng, chính quyền đã chủ động thực hiện tốt hơn nhiệm vụ được giao, chất lượng hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và tổ chức chính trị - xã hội cấp xã được nâng lên, tạo điều kiện để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương. An ninh chính trị được giữ vững, trật tự an toàn xã hội được đảm bảo, lòng tin của Nhân dân đối với Đảng và Nhà nước ngày càng được củng cố, tăng cường.

Bên cạnh những kết quả đạt được, tình hình thực hiện Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới của huyện còn một số tồn tại, hạn chế. Về vấn đề này, Phó Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Linh, Nguyễn Anh Tuấn chia sẻ: “Các xã chưa đạt chuẩn NTM của huyện Vĩnh Linh là 2 xã miền núi, tỷ lệ nghèo đa chiều đang ở mức cao, tình trạng người dân tách hộ để được hưởng các chính sách vẫn còn diễn ra, chưa có các mô hình sản xuất hiệu quả. Nhiều xã đã bị sụt giảm tiêu chí do bộ tiêu chí nông thôn mới giai đoạn 2021- 2025 được bổ sung, thay đổi nhiều nội dung chỉ tiêu, tiêu chí so với giai đoạn 2016- 2020. Nhiều hạng mục công trình cần đầu tư xây dựng để hoàn thiện tiêu chí nông thôn mới cần nguồn vốn rất lớn, trong khi đó, nguồn vốn hỗ trợ trực tiếp từ Chương trình đang còn hạn chế và phân bổ dàn trải qua các năm nên địa phương gặp khó khăn trong việc đảm bảo hoàn thành khối lượng công việc theo kế hoạch”.

Đến cuối năm 2023, Vĩnh Linh còn 2 xã chưa được công nhận đạt chuẩn, cụ thể: xã Vĩnh Khê đã hoàn thiện hồ sơ trình UBND tỉnh đề nghị xét công nhận năm 2023; xã Vĩnh Ô cơ bản đạt 16/19 tiêu chí, còn 3 tiêu chí chưa đạt, gồm: trường học, nghèo đa chiều, tổ chức sản xuất và phát triển kinh tế nông thôn. Về tiêu chí huyện NTM giai đoạn 2021- 2025 gồm 9 tiêu chí với 36 chỉ tiêu, đến nay, huyện đã đạt và cơ bản sẽ đạt 34/36 chỉ tiêu. Trên cơ sở thực trạng và những thuận lợi có được, Vĩnh Linh đặt mục tiêu phấn đấu đạt chuẩn huyện NTM trước tháng 8/2024. Đây được xem là thành quả của ý Đảng - lòng dân gắn với kỷ niệm 70 năm ngày truyền thống của quê nhà (25/8/1954-2024).

Phó Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Linh, Nguyễn Anh Tuấn cho biết thêm: “Với quyết tâm chính trị rất cao, Ban Thường vụ Huyện ủy Vĩnh Linh đã ban hành Chỉ thị 22 đưa địa phương về đích nông thôn mới vào tháng 8/2024, sớm hơn một năm so với Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ 19 đề ra. Theo đó, UBND huyện đã ban hành kế hoạch, chương trình, mục tiêu hết sức cụ thể để lãnh đạo chỉ đạo thực hiện. Trong đó, những nhiệm vụ cụ thể được xác định chính là tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người dân về mục tiêu phấn đấu, tạo sự lan tỏa và tinh thần thi đua, quyết tâm. Tổ chức lại các nguồn lực để đầu tư, xây dựng các tiêu chí chưa đạt, các tiêu chí còn thiếu. Quan tâm phát triển kinh tế xã hội cho các xã miền núi. Huy động có hiệu quả các nguồn lực xã hội hóa cùng nhau xây dựng NTM. Nhất quán quan điểm chỉ đạo “Nhân dân làm, Nhà nước hỗ trợ và lấy thôn xóm làm địa bàn” để chỉ đạo xây dựng NTM. Đối với các xã bị sụt giảm tiêu chí, chỉ đạo tiếp tục thực hiện kế hoạch duy trì, nâng cao các tiêu chí. Đồng thời, phát huy vai trò của mặt trận, đoàn thể trong việc kiểm tra, giám sát; cũng như vai trò của Ban chỉ đạo xây dựng NTM các cấp để sớm đưa huyện Vĩnh Linh về đích NTM theo kế hoạch”. 

Việc xây dựng và tổ chức triển khai thực hiện để huyện Vĩnh Linh trở thành huyện NTM vào năm 2024 là một chủ chương lớn, góp phần thay đổi diện mạo nông thôn, nâng cao đời sống cho người dân nông thôn. Với sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị, sự hòa quyện ý Đảng - lòng dân, tin tưởng rằng địa phương sẽ đạt huyện NTM đúng theo lộ trình đã đề ra, đáp ứng mong mỏi, nguyện vọng của Nhân dân trên địa bàn.

Mỹ Hằng