Chi tiết - Huyện Vĩnh Linh

Thời gian qua, mô hình trồng cây hồ tiêu sạch, hồ tiêu hữu cơ có liên kết với doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm đang là hướng đi được nhiều nông dân ở huyện Vĩnh Linh lựa chọn đưa vào sản xuất. Ngoài ý nghĩa duy trì, phát triển diện tích hiện có thì cách làm này đã giúp người trồng tiêu tăng lợi nhuận sau một thời gian dài giá tiêu giảm mạnh.

Hồ tiêu là một trong những loại cây chủ lực của huyện Vĩnh Linh, quan điểm của địa phương là duy trì diện tích từ 1.300 ha- 1.500 ha. Đồng thời, từng bước chuyển dịch từ sản xuất theo phương thức truyền thống sang canh tác theo hướng hữu cơ bền vững. Theo đó, Vĩnh Linh đang tập trung phát triển, nhân rộng các mô hình. Đây cũng là hướng đi phù hợp được nông dân tích cực tham gia vì là giải pháp giảm chi phí sản xuất khi các loại phân, thuốc hóa học tăng giá gấp nhiều lần so với trước. Nông dân cũng ngày càng nhận thức rõ sản xuất theo hướng hữu cơ là giải pháp sản xuất để tạo ra sản phẩm an toàn, chi phí rẻ, có thể ứng dụng đại trà. Hiện nay hồ tiêu có dấu hiệu tăng giá, đây là tín hiệu tích cực, giúp người trồng có thêm thu nhập sau nhiều năm liên tiếp thua lỗ.

Xã Vĩnh Hòa, là một trong những địa phương có nhiều diện tích hồ tiêu được trồng theo hướng hữu cơ ở huyện Vĩnh Linh. Dưới tác động của thị trường tiêu thụ, những năm gần đây, giá hồ tiêu khô liên tục sụt giảm, khiến người trồng tiêu không còn mặn mà với loại cây trồng mang lại hiệu quả kinh tế cao, vốn được xem là “vàng đen”. Nhiều hộ dân còn có ý định phá bỏ các vườn tiêu đã phải mất rất nhiều công sức chăm sóc. Từ năm 2018, với sự hợp tác từ Công ty Oganic More, chính quyền xã Vĩnh Hòa đã vận động bà con tham gia dự án. Đến nay, xã đã quy hoạch vùng trồng tiêu hữu cơ ở thôn Hòa Bình có tổng diện tích 9ha. Sau khi thu hoạch, công ty liên kết sẽ thu mua toàn bộ sản phẩm cho bà con với mức giá 80 ngàn đồng/ kg, cao hơn so với giá tiêu trên thị trường 10 ngàn đồng/kg.

Anh Trần Văn Hưng, Phó Chủ tịch Hội Nông dân xã Vĩnh Hòa cho biết: “Từ câu chuyện liên kết chặt chẽ với doanh nghiệp, giữ vững chất lượng là yếu tố quan trọng giúp người trồng tiêu không bị “nhấn chìm” giữa cơn “bão giá” hoành hành suốt thời gian dài, trong bước đi kế tiếp, Hội Nông dân xã vĩnh Hòa tiếp tục vận động người dân phát triển loại cây trồng này theo hướng hữu cơ, bền vững, bảo đảm an toàn sinh học, góp phần bảo vệ môi trường cũng như sức khỏe của người trồng hồ tiêu. Xã Vĩnh Hòa cũng phấn đấu đến năm 2025 mở rộng diện tích hồ tiêu hữu cơ lên 15 ha...”.

Để nâng cao chất lượng, thương hiệu của hạt tiêu Vĩnh Linh, năm 2020, cùng với việc quy hoạch vùng sản xuất cây hồ tiêu của huyện, Phòng NN&PTNT huyện Vĩnh Linh cùng HTX Sản xuất kinh doanh hồ tiêu Vĩnh Linh bắt tay thực hiện dự án “Sản xuất tiêu hữu cơ” từ nguồn vốn hỗ trợ phát triển sản xuất thuộc Chương trình MTQG xây dựng NTM. Dự án có quy mô 20 ha tại các xã Kim Thạch, Vĩnh Hòa, Hiền Thành. Vùng nguyên liệu trồng tiêu hữu cơ ứng dụng hệ thống tưới tiết kiệm, dùng phân bón chăn nuôi truyền thống, phân vi sinh, chế phẩm sinh học… để chăm bón cho cây tiêu. Tham gia dự án, các thành viên HTX chuẩn bị những điều kiện thiết yếu cho vườn hồ tiêu theo tiêu chuẩn hữu cơ; tuân thủ quy trình về bón phân, chăm sóc, canh tác hiệu quả trên diện tích của gia đình. HTX Sản xuất, kinh doanh hồ tiêu Vĩnh Linh được hỗ trợ xây dựng khu sơ chế, nhà kho… Ngoài cách phơi, sấy hạt tiêu đen, tiêu sọ (tiêu trắng) theo cách truyền thống, HTX còn thử nghiệm sơ chế hạt tiêu chín giữ nguyên màu đỏ bằng công nghệ sấy hồng ngoại, sấy lạnh cho ra sản phẩm tiêu hữu cơ chất lượng cao, có bao bì nhãn mác và tem truy xuất nguồn gốc rõ ràng để tăng giá trị kinh tế. Năm 2020, sản phẩm hạt tiêu đỏ của HTX được chứng nhận là sản phẩm OCOP cấp tỉnh đạt tiêu chuẩn 4 sao.

So với, phương thức truyền thống, trồng tiêu hữu cơ giúp cây tiêu khỏe hơn, rất ít bệnh, kéo dài được tuổi thọ. Sản phẩm cũng được thu mua với mức cao hơn, mang đến nguồn thu nhập ổn định cho người trồng. Hiện nay, giá thu mua tiêu hữu cơ cao hơn so với tiêu truyền thống 8 đến 10 ngàn đồng/kg. Cho đến nay, trong số 1.320ha Tiêu của huyện Vĩnh Linh, có 31 ha được chứng nhận vùng sản xuất hồ tiêu hữu cơ theo tiêu chuẩn Việt Nam; 4,5ha được chứng nhận hồ tiêu quốc tế. Từ những tín hiệu tích cực này, huyện Vĩnh Linh đưa ra nhiều mục tiêu, giải pháp để mở rộng diện tích hồ tiêu hữu cơ trong thời gian tới.

Bà Lê Thị Thúy Kiều, Phó Trưởng phòng NN&PTNT huyện Vĩnh Linh, cho biết: “Thời gian tới, Vĩnh Linh sẽ nâng cao chất lượng hạt tiêu và phát triển sản xuất hồ tiêu theo tiêu chuẩn hữu cơ, cụ thể: chọn giống tốt, trồng mật độ thích hợp, chăm sóc đúng quy trình tạo hạt tiêu chắc, có dung trọng cao; phát triển sản xuất theo tiêu chuẩn quốc tế phục vụ xuất khẩu... Đây là hướng đi bắt buộc để đảm bảo sự phát triển bền vững. Huyện cũng đang tìm các đầu mối, các công ty uy tín để liên kết, hỗ trợ người dân trong sản xuất; đồng thời khuyến khích người trồng tiêu tham gia, mở rộng diện tích, phấn đấu đến năm 2025 sẽ phát triển diện tích này lên 100ha”.

Trồng tiêu hữu cơ là phương thức canh tác đang được người trồng tiêu ở huyện Vĩnh Linh hướng đến. Ngoài ý nghĩa nâng cao nguồn thu nhập ổn định, thì đây còn là phương thức canh tác nhằm bảo vệ môi trường, giữ vững chất lượng, góp phần giữ vững thương hiệu sản phẩm “Hạt tiêu Vĩnh Linh”, vốn nổi tiếng với hương thơm và vị cay nồng đặc trưng, rất được thị trường ưa chuộng.

Mỹ Hằng