Chi tiết - Huyện Vĩnh Linh

Quân Giải phóng làm chủ trận địa pháo “Vua chiến trường” của địch tại điểm cao 241- Cam Lộ, ngày 2-4-1972.

Năm 1972, mặc dù đế quốc Mỹ đã nhận ra rằng chúng không thể thắng Việt Nam bằng chiến tranh quân sự, nhưng mưu đồ áp đặt chế độ thực dân mới ở Việt Nam của chúng không hề thay đổi. Mặt khác, từ giữa năm 1971 nhất là từ đầu năm 1972, chính quyền Ních-xơn đã có một số động thái ngoại giao giữa các nước lớn hòng cô lập cuộc kháng chiến của Nhân dân Việt Nam, gây sức ép từ các phía với quyết tâm thực hiện chủ nghĩa thực dân mới ở miền Nam, chia cắt lâu dài nước Việt Nam; tạo điều kiện mặc cả với ta trên thế mạnh tại Hội nghị Pari, đồng thời để xoa dịu phong trào đấu tranh trong nước Mỹ, tạo điều kiên cho Nichxon tái cử Tổng thống trong cuộc bầu cử vào cuối năm 1972.

Trước tình hình đó, hai hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ XIX (tháng 2/1971) và lần thứ XX (tháng 4/1972) đều xác định “Nhiệm vụ chống Mỹ, cứu nước là nhiệm vụ hàng đầu của toàn Đảng, toàn quân và toàn dân ta lúc này… kiên trì đẩy mạnh cuộc kháng chiến, nêu cao ý chí quyết chiến, quyết thắng, tiến lên giành thắng lợi hoàn toàn, giải phóng miền Nam, bảo vệ và xây dựng miền Bắc xã hội chủ nghĩa, tiến tới hoà bình thống nhất nước nhà, đồng thời làm tròn nghĩa vụ quốc tế” ”Quân và dân miền Nam phải đập tan kế hoạch “bình định”, đánh bại kế hoạch “Việt Nam hóa chiến tranh” của địch, làm cho ngụy quân, ngụy quyền phải sụp đổ và buộc đế quốc Mỹ phải rút nhanh, rút hết quan Mỹ và quan các nước chư hầu ra khỏi miền Nam nước ta, đưa cuộc kháng chiến đến thắng lợi hoàn toàn””.

Quán triệt tinh thần đó, ngày 11/3/1972, Thường vụ Quân ủy Trung ương quyết định tiến hành cuộc tiến công chiến lược năm 1972, hướng chủ yếu là chiến trường Trị - Thiên. Với các nhiệm vụ chủ yếu: Thứ nhất, tiêu diệt phần lớn lực lượng quân sự của đối phương ở Trị - Thiên (chủ yếu Quảng Trị), trong đó tiêu diệt cho được hai sư đoàn và đánh thiệt hại nặng một sư đoàn khác; Thứ hai, phối hợp chặt chẽ giữa tấn công quân sự và nổi dậy của quần chúng ở nông thôn, đồng bằng, đẩy mạnh phong trào đô thị và công tác binh vận; tiêu diệt và làm tan rã đại bộ phận lực lượng bảo an, dân vệ, phòng vệ dân sự, đánh bại kế hoạch bình định của đối phương. Và thứ ba, là giải phóng phần lớn địa bàn Trị - Thiên, trước hết là giải phóng tỉnh Quảng Trị.

Để thực hiện chỉ đạo của trên, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Quảng Trị đã tổ chức Hội nghị tiếp thu và bàn biện pháp thực hiện, đồng thời hạ quyết tâm: phối hợp chặt chẽ với lực lượng chủ lực, phát huy cao độ sự nổi dậy của quần chúng, tiêu diệt và làm tan rã hệ thống kìm kẹp của địch, hình thành mặt trận tiến công rộng khắp nhằm tiêu diệt, làm tan rã lực lượng bảo an, dân vệ, ngụy quyền, từng bước giải phóng đất đai, tiến tới giải phóng hoàn toàn tỉnh Quảng Trị.

Sau một thời gian chuẩn bị, sau hai đợt tiến công và nổi dậy mãnh liệt từ ngày 30/3 đến ngày 01/5/1972, quân và dân Quảng Trị đã tiêu diệt và làm bị thương 14.350 tên địch, bắt 3160 tên, thu và phá hủy 636 xe tăng, thiết giáp, 1870 ô tô các loại, 419 khẩu pháo, bắn rơi , phá hỏng 340 máy bay và rất nhiều quân trang quân dụng các loại ; quét sạch hệ thống phòng ngự kiên cố nhất và đập tan bộ máy kìm kẹp tàn bạo của Mỹ - ngụy; giải phóng huyện Cam Lộ, Gio Linh vào ngày 02/4, giải phóng huyện Triệu Phong vào ngày 29/4 và giải phóng hoàn toàn tỉnh Quảng Trị - tỉnh đầu tiên của miền Nam Việt Nam vào ngày 01/5/1972.

Với chiến dịch Trị- Thiên giải phóng hoàn toàn tỉnh Quảng Trị, lần đầu tiên trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước vĩ đại, quân và dân ta đã phá tan tuyến phòng thủ kiên cố nhất ở miền Nam Việt Nam. Cùng với chiến thắng ở Tây Nguyên, miền Trung và Đông Nam Bộ thắng lợi to lớn trên mặt trận Quảng Trị là đòn giáng mạnh vào Mỹ- ngụy; là thắng lợi của lòng yêu nước nồng nàn, ý chí chiến đấu kiên cường, bất khuất “Không có gì quý hơn độc lập, tự do” của quân và dân cả nước nói chung, của quân và dân Quảng Trị nói riêng, đánh dấu mốc quan trọng, vẻ vang trong lịch sử chống giặc ngoại xâm của dân tộc ta.

Thắng lợi này khẳng định sự lãnh đạo, chỉ đạo chiến lược tài tình, đúng đắn, kịp thời của Bộ Chính trị, Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng; sự chỉ đạo sáng tạo, kiên quyết của Đảng ủy và Bộ Tư lệnh chiến dịch; thể hiện sức mạnh tiềm tàng của chiến tranh nhân dân toàn dân, toàn diện, của nghệ thuật quân sự Việt Nam. Thắng lợi chứng tỏ sự trưởng thành vượt bậc, sức mạnh to lớn của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, làm cho thế và lực của ta ngày càng mạnh; đánh dấu bước trưởng thành mới của ba thứ quân trong tác chiến hiệp đồng binh chủng nhằm đánh bại chiến lược “Việt Nam hóa chiến tranh” của đế quốc Mỹ. Thắng lợi cũng đã báo hiệu địch không tránh khỏi thất bại hoàn toàn.

Kỷ niệm 50 năm ngày giải phóng quê hương là dịp để ôn lại chặng đường vẻ vang hào hùng của dân tộc ta, của tỉnh Quảng Trị, từ đó nhân lên niềm tự hào, phát huy truyền thống yêu nước, tinh thần đoàn kết, kiên cường trong chiến đấu, cần cù sáng tạo trong lao động, học tập biến quyết tâm chính trị đến năm 2025, Quảng Trị trở thành tỉnh có trình độ phát triển thuộc nhóm trung bình cao của cả nước thành hiện thực.

Tuyên giáo Quảng Trị